«لغت نامه دهخدا»
[اَ رِ طَ خُ] (اِخ)(1) منجم مشهور یونانی، متولد در شامس. وی در حدود نیمهء مائهء سوم قبل از میلاد میزیست. او بر آن بود که کرهء زمین بدور محور خود و گرد خورشید میگردد و همین فرضیهء او موجب شد که کلِه آنت او را تکفیر کند و نیز ارسطرخس طریقه ای برای محاسبهء فواصل نسبی زمین بخورشید و ماه کشف کرد و از او رساله ای در این موضوع باقی است که ترجمهء فرانسه آن در پاریس به سال 1823 م. منتشر گردیده است. قفطی در تاریخ الحکماء (چ لیپسک ص 70) آرد: ارسطرخس یونانی اسکندرانی خبیر بعلم الفلک قیم به مصنف فیه. صنف کتاب حدّالشمس و القمر. و ابن الندیم آرد: ارسطرخس یونانی اسکندرانی. و له کتاب جرم الشمس و القمر. (1) - Aristarque de Samos.