«لغت نامه دهخدا»
[بُ] (اِخ) پیربداغ. پسر میرزا جهانشاه بن یوسف ترکمان از سلسلهء قراقوینلو. وی از جانب پدر مدتی حکومت فارس داشته و در آن اوان احمدبن حسین بن علی الکاتب تاریخ جدید شهر یزد را بنام وی ساخته و پرداخته است. دولتشاه در شرح زندگی وی در تذکره گوید: او بر پدر [ جهانشاه ] عاصی شد و از شیراز بدارالسلام بغداد نهضت فرمود و جهانشاه بر قصد فرزند عزیمت بغداد نمود و یک سال و نیم بغداد را محاصره کرد و در حین محاصره این ابیات را بفرزند نوشت: ای خلف از راه مخالف بتاب تیغ بیفکن که منم آفتاب شاه منم ملک خلافت مراست تو خلفی از تو خلافت خطاست غصب مکن منصب پیشین ما غصب روا نیست در آئین ما ای پسر ار چه بشهی درخوری با پدر خویش مکن سروری تیغ مکش تا نشوی شرمسار شرم منت نیست ز خود شرم دار تیغ که سهراب برستم کشید هیچ شنیدی که ز گیتی چه دید با چو منی تیغ فشانی مکن دولت من بین و جوانی مکن گر سپهم پا برکاب آورد ریگ بیابان بحساب آورد کوه بجنبد چو بجنبم ز جای چرخ بخیزد چو بخیزم ز پای گرچه جوانیت ز فرزانگی است این ز جوانی نه که دیوانگی است کودکی ار چند هنرپرورست خرد بود گر همه پیغمبرست کی رسد این مرتبهء فن بتو از پدر من بمن از من بتو [جواب پیر بداغ مر پدر را]: ای دل و دولت بلقای تو شاد باد ترا شوکت و بخت و مراد نیستم آن طفل که دیدی نخست بالغم و ملک ببالغ درست شرط ادب نیست مرا طفل خواند بخت چو بر جای بزرگم نشاند هر دو جوانیم من و بخت من با دو جوان پنجه بهم بر مزن با منت از بهر تمنای ملک خام بود پختن سودای ملک تیغ مکش بر رخ فرزند خویش رخنه مکن گوهر دلبند خویش پختهء ملکی دم خامی مزن من ز تو زادم نه تو زادی ز من شاخ کهن علت بستان بود نخل جوان زیب گلستان بود کشور من نیست کم از کشورت لشکر من نیست کم از لشکرت خطهء بغداد بمن شد تمام کی دهم از دست بسودای خام چون تو طلب میکنی از من سریر من ندهم گر تو توانی بگیر. پیر بداغ جوانی پردل و کریم بود. جهانشاه جهان دیده و مدبر و مکار و فهیم: گوزن جوان گرچه باشد دلیر نیارد زدن پنجه با شیر پیر. بعد مشرب میان پدر و پسر واقع بود و بهیچ صورت اتفاق دست نداد و جهانشاه از روی ستیزه در فرط گرمای نواحی بغداد مدتی مدید زیردستان و رعایا و لشکریان را معذب میداشت. کار بجائی انجامید که فرزندان طفل لشکریان از گرما در گهواره ضایع میشدند و مردم سردابها زیر زمین کنده در آنجا میخزیدند و در درون شهر بغداد نیز از امتداد محاصره قحط خاست و مأکولات و ذخایر اهل شهر و قلعه تمام شد و پیر بداق عاجز و بصلح راضی شد و در اثنای صلح محمدی که ولد جهانشاه بود از خلاصی پیربداق و تسلط او دیگرباره اندیشه مند شد و پدر را بر آن آورد که بقتل پیر بداق بخاموشی رضا داد و نماز پیشین روز سه شنبه چهارم ذی القعده سنه احدی و سبعین و ثمانمائه (871 ه . ق.) آن مدبر با جمعی از امرای جهانشاهی بقصد کشتن برادر بشهر بغداد درآمدند و بوقتی که پیربداق نیم روز غافل نشسته بود بسرای او درآمدند و آن معدن احسان و سماحت را بدرجهء شهادت رسانیدند: خاک بر سر جهان فانی را که ز بهر دو روز بی بنیاد قصد خون پسر کند والد وز فنای پدر پسر دلشاد وان برادر که قاصد جانست ملک الموت دانش نه همزاد از قرابت غریب نیست بدی بود خویش حسین پور زیاد. آباء علوی و امهات سفلی که مؤثران موالیدند با وجود شفقت پدری و مهر مادری بنگر که موالید را در اول در مهد عزت به نیات حسن میپرورانند و آخر بذبول حرمان پایمال حوادث میگردانند، فریاد از این پدران فرزندکش و داد از این برادران بردارسوز که نه در قلب غلیظ این آبا آزرمی است و نه در دل بیرحم این برادران شرمی، اخوان الصفا رخت بدروازهء فنا بیرون برده اند و این شهر بند کبود را بحقهء برادران حسود سپرده. صاحب گلشن راز راست: عجب درمانده ای نیکو بیندیش میان این همه بیگانه سان خویش نهادی ناقصی را نام خواهر حسودی را لقب کردی برادر برادر خیز ازینها خیر مطلب چراغ صومعه از دیر مطلب خودی را یک طرف کن زود برخیز تو خویش خویش باش از خویش بگریز. چون پیربداق رکنی بود از ارکان سلطنت جهانشاه و قصد فرزند نمودن، بتخصیص همچنان فرزند رشید، در دنیا و دین سبب نقص دولت سلطان جهانشاه شد و بر او آن فعل مبارک نیامد و دولت ازو روگردان شد - انتهی.