اسبانبر

«لغت نامه دهخدا»

[اَ بامْ بَ] (اِخ) نام شهری است که انوشیروان بنا کرد و طاق کسری بدان شهر ساخت. (برهان قاطع) (سروری). یاقوت گوید: نام جلیل ترین و بزرگترین مدائن کسری و ایوان کسری که تاکنون بخشی از آن بجا مانده، بدانجاست. (معجم البلدان). بعضی اصل آنرا اسفابور یاد کرده اند. (سروری) (شعوری). و آن محرف اسفانور یا اسفانبرست و نام آن در پهلوی اسپانبر(1)باشد. و آن محله ای بود در مشرق تیسفون و این محلی است که امروز بقعهء سلمان پاک که از آثار اسلامی است در آن دیده میشود. هم در آنجا آثار خرابه های بسیار موجود است که طاق کسری را احاطه کرده اند. این اراضی ظاهراً باغ و بستان و کاخ شاهی بوده است. زاویهء دیواری که امروز «بستان کسری» میخوانند در حقیقت بقیهء دیواری است که باغ گوزنان خسرو را احاطه میکرده است. اراضی محلهء اسپانبر از سمت جنوب محدود به بستر عتیق دجله میشده است. در این محل تلی هست که آنرا خزانهء کسری مینامند و ظاهراً بنیان بنای عظیمی در زیر آن پنهان است. و آنرا یکی از مدائن سبعه دانسته اند. (ایران در زمان ساسانیان ترجمهء یاسمی ص 270 ببعد).
(1) - Aspanbar.