پروتوکسید دازت

«لغت نامه دهخدا»

[پْرُ / پُ رُ تُکْ زُ](فرانسوی، اِ مرکب)(1) گازی است بی رنگ و بی بوی، سنگین تر از هوا که در آب به مقدار کم و در الکل به مقدار بیشتر حل شود و در حرارت صفر درجه تحت فشار 30 آتمسفر تبدیل به مایع گردد.استنشاق این گاز به تنهائی باعث خفگی است و اگر آمیخته با هوا استنشاق شود مستی و نشاط خاصی تولید کند لیکن منجر به بیهوشی کامل نشود. و اگر مخلوطی از این گاز و اکسیژن (پنج قسمت پروتواکسید دازت و یک قسمت اکسیژن) تحت فشاری که یک پنجم از فشار اتمسفر بیشتر است استنشاق شود در عین حال اکسیژن کافی برای تنفس و پروتوکسید دازت کافی برای بیهوشی به بدن رسیده و بیهوشی کاملی دست دهد. بیهوش کردن بیماران با این دارو آلت و ماسک مخصوصی دارد تا اکسیژن و پروتوکسید دازت را با فشار لازم و به مقدار کافی به بدن برساند. و از اثر این دارو بیمار به سرعت بیهوش شده (پس از چهار تا پنج بار تنفس) و بلافاصله پس از قطع استنشاق آن به هوش می آید. این روش تقریباً بی خطر است ولی بکاربردن آن در اطفال کوچک و اشخاص فربه و معتادان نوشابه های الکلی مورد ندارد. (درمان شناسی تألیف دکتر غربی ج 1 ص 127).
(1) - Protoxyde d'Azote.