«لغت نامه دهخدا»
(اِخ)(1) پادشاه اپیر. مولد حدود 318 ق.م. وی بعلت جنگهائی که با روم کرد مشهورست اما او برخلاف نصایح عاقلانهء وزیر مشاور خردمند خود موسوم به سیبیاس لشکری به ایطالیا بحرب روم فرستاد و در دو میدان هراکله و آسکولوم (279) پیروز شد و علت فتح او چند مربط فیل بود که در سپاه خویش داشت و رومیان تا آن روز این جانور مهیب را ندیده بودند لیکن در این دو پیروزی تلفات او به اندازه ای بود که چون تبریک فتح به او گفتند به استهزاء پاسخ داد «برای اینکه یکباره نابود شویم فقط یک فتح دیگر ضرور است». و «پیروزی پیرهوس» برای نمودن پیشرفتی اندک در برابر زیانی بسیار، مثلی سائر شدست. و در جنگ بِنَوان از رومیان شکست خورد. در هنگام تسخیر آرگز (آرگس) (272 ق.م.) پیر زالی از بام سفالی بر سر وی زد و کشته شد. فوستل دوکولانژ گوید: پادشاه اپیروس بود که چندین بار با رومیان مصاف داد و در هراکلا و آسکولوم آنان را درهم شکست سپس بیونان بازگشت و به اسپارتا حمله برد لکن در آن جنگ شکست یافت و سرانجام در آرگس بدست زنی سالخورده بهلاکت رسید (272 ق.م.). (ترجمهء تمدن قدیم فوستل دوکولانژ ص468). شرح حال وی ذیل کلمهء پیروس نیز ثبت افتاده است بدانجا رجوع شود. (1) - Pyrrhus.