«لغت نامه دهخدا»
[اِ نُ] (اِخ) امیر ابوالعباس احمدبن طولون. اولین کس از سلسلهء بنی طولون که تا 292 ه .ق . به مصر پادشاهی داشته اند. طولون پدر احمد، مملوک نوح بن اسد سامانی عامل بخارا بود و او طولون را بمأمون خلیفه بخشید. مولد احمد سامرا به سال 320 و از دست معتز عباسی ولایت مصر یافت و در رمضان 254 وارد آن کشور شد. در جنگ عباسیان با صاحب الزنج ابن طولون بر شام و ثغور آن نیز مسلط گشت. ذکاء و شجاعت و سخاء او معروف است. او جزئیات امور به تن خویش رسیدگی میکرد و با اینهمه مردی سفاک بود چنانکه گویند هجده هزار تن در حبس او بمردند و یا کشته شدند. جامع معروف بجامع طولون در مصر او کرد و صد و بیست هزار دینار صرف بناء آن شد.