بافت

«لغت نامه دهخدا»

"(اِخ) شهرکی است به کرمان، آبادان و با نعمت. (حدود العالم). در فرهنگ جغرافیایی ایران آمده است: بافت نام یکی از بخشهای شهرستان سیرجان و همچنین نام قصبهء مرکز بخش است. این بخش در خاور شهرستان سیرجان واقع و حدود و مشخصات آن بشرح زیر است: از شمال بخط الرأس کوه های شاه، لاله زار، بید خوان که بین بخش بافت و مشیز واقع شده اند، از طرف خاور بارتفاعات صوغان سیاه کوه کوشک که حد طبیعی بخش بافت و بخش سبزواران را تشکیل میدهد، از جنوب بخش مرکزی بندرعباس، از باختر ببخش سعادت آباد و سعیدآباد. وضع طبیعی بخش بافت: از دو طرف محصور است بکوههای مرتفع: کوه شاه، کوه لاله زار و کوه بیدخوان. از خاور بارتفاعات سیاه کوه - صوغان کوشکو و در آن کوهها دره هائی است که غالب قراء در آن دره هاست. مرتفعترین کوههای بخش بافت کوه خبر بارتفاع 3861 گزست. کلیهء رودخانه های بخش از ارتفاعات شمال کوه شاه بیدخوان و لاله زار سرچشمه گرفته و بطرف خاور جاری شده پس از مشروب نمودن قراء اطراف بنام رودخانهء هلیل وارد بخش سبزواران جیرفت میگردد. بیشتر کوهستان مستور از بوتهء کتیرا، زیره، بادام و بنه ارچن است که ارچن و بنه را پیوند زده اند و ساکنین از محصول آنها استفاده مینمایند. صادرات مهم بخش عبارت است از کرک، پشم، روغن زیره، قالی، کتیرا، کشک، خرما، چوب گردو و سایر محصولات دامی. سه رشته راه فرعی از این بخش عبور مینماید: بافت به کرمان، بافت به سیرجان، بافت به جیرفت ولی در زمستان بواسطهء ریزش برف و باران بسیار راه کرمان به بافت غیرقابل عبور است. کم جمعیت ترین منطقهء سیرجان همین بخش است. گله داران بخش در زمستان به گرمسیر رفته و بهار مراجعت مینمایند. اراضی این بخش کاملا برای زراعت غلات و حبوبات مخصوصاً قسمت گرمسیر (ارزوئیه) مناسب است. بخش بافت از چهارده دهستان تشکیل شده است. ذیلا تعداد دهات و سکنهء آن ذکر می شود:
1- دهستان گوغر 34 آبادی 2555 نفر
2- "" کوشک 35 "" 1707 ""
3- "" سیاه کوه 17 "" 852 ""
4- "" صوغان 11 "" 1514 ""
5- "" خبر 31 "" 3642 ""
6- "" دشت آب 27 "" 2494 ""
7- "" ده سرد 14 "" 1018 ""
8- "" کیسکان 22 "" 1748 ""
9- "" فتح آباد 19 "" 2213 ""
10- ""رابر 54 "" 10480 ""
11- "" ارزوئیه 33 "" 3674 ""
12- "" بزنجان 27 "" 3859 ""
13- "" جمیل آباد 10 "" 215 ""
14- ""حومهءبافت 9 "" 3624 ""
15- "" قصبهءبافت 1 "" 2555 ""
(جمع آبادی 343 و سکنه 47400 تن) (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8). در تاریخ کرمان چ باستانی پاریزی آمده است: (به استناد آمار عمومی) حوزهء بافت 74 هزار جمعیت دارد و در هر یک هزار متر مربع آن 4 نفر زندگی میکنند. مرکز بافت 3861 تن جمعیت دارد، دهات معروف آن حدود 600 پارچه است. حدود 18500 گز مربع وسعت دارد."