«لغت نامه دهخدا»
[خِ اِ کَ دَ] (ترکیب وصفی، اِ مرکب) تاریخ منسوب به اسکندر. مؤلف کشاف اصطلاحات الفنون در مادهء تاریخ آرد: ... و از آنجمله تاریخ الروم است که بتاریخ اسکندری نیز نامیده میشود و مبدأ آن روز دوشنبه دوازدهمین سال شمسی پس از وفات اسکندر ذی القرنین بن فیلفوس الرومی است که بر هفت اقلیم استیلا یافته بود و نیز گویند که این مبدأ از سال ششم جلوس وی شروع شده است و عده ای گویند که این مبدأ از ابتداء سلطنت «سولوقس» است و این کسی است که به بنای انطاکیه فرمان داد و کشورهای شام و عراق و قسمتی از چین و هند را مالک شد، و بعد از وی این تاریخ را به اسکندر نسبت داده اند که تاکنون بنام اسکندر شهرت دارد. و گویند این تاریخ 340700 روز مقدم بر تاریخ هجری است. کوشیار در زیج جامع خود ذکر میکند که این تاریخ، تاریخ سریانیان است و بین تاریخ سریانی و تاریخ روم اختلافی نیست مگر در اسامی ماهها. در ابتداء ماه های سال چه در نزد رومیان از کانون دوم به ترتیب بنام رومی است و اسامی ماهها بزبان سریانی بترتیب عبارتست از: تشرین اول، تشرین آخر، کانون اول، کانون آخر، شباط، آذار، نیسان، ایار، حزیران، تموز، آب، ایلول. و مشهور است که این اسامی بزبان رومی است. و مبدأ سال آنان اول تشرین اول است و زمانش نزدیک به هنگامی است که خورشید در اواسط میزان با کمی تقدیم و تأخیر قرار گیرد و کسری سال شمسی را یک ربع تمام بدون کم و زیاد میگرفتند، چهار ماه آن یعنی تشرین آخر و نیسان و حزیران و ایلول سی روزی و شباط بیست وهشت روزی و باقی سی روزی است. در هر چهار سال یک روز کبیسه را در آخر شباط افزایند که آن وقت 29روزی خواهد بود و برخی گویند که در آخر کانون اول افزایند و آن سال را سال کبیسه ئی نامند و بنابراین سالهای ایشان شمسی اصطلاحی است. (کشاف اصطلاحات الفنون چ احمد جودت ج1 صص64-65) : از آن روز کو شد به پیغمبری نبشتند تاریخ اسکندری.نظامی.