«لغت نامه دهخدا»
(اِخ) نام یکی از رودهای بزرگ آسیا واقع در چین است. (فرهنگ نظام). نهری بشمال شرقی ترکستان: ترکان ایغور که به آئین مانوی اعتقاد داشتند و بر روی هم متمدن ترین اقوام ترک و مغول بودند، مسکن ایشان شمال شرقی ترکستان شرقی حالیه و شمال دریاچهء «لب نور» و نهر «تاریم» یعنی شهرهای «تورخان» و «بیش بالیغ» (گوچن حالیه) و... (تاریخ مفصل ایران از استیلای مغول تا اعلان مشروطیت تألیف عباس اقبال ج 1 ص 8). فضای محصور بین جبال تیان شان و کوئن لن و نجد پامیر یعنی حوزهء نهر تاریم و شعب آن... (تاریخ مفصل ایران ایضاً ص4). در نیمهء قرن دوم هجری جماعتی از ایشان (قوم ایغور) بحدود ترکستان هجرت کردند و در حوزهء نهر تاریم و نواحی پرآب خرم آن قرار گرفتند و آن نواحی را از دست تخارها که قومی آریایی نژاد بودند و تمدن و زبان مخصوصی داشتند، گرفتند و برای خود در ترکستان شرقی دولتی معتبر تشکیل دادند. (از تاریخ مفصل ایران ایضاً ص16). اویغور یا ایغور بضم همزه، طوایفی بودند از تاتار که در ترکستان شرقی با تخارهای آریایی مخلوط شده و خط سریانی را با تصرفی اندک آموخته بودند و تمدن نیمه آریایی بوجود آورده بودند و در شهرهای تورخان و کوجا و بیش بالیغ در حوزهء نهر تاریم سکونت داشتند و چنگیزخان آن دولت را برانداخت. (از سبک شناسی بهار ج 3 ص 167 حاشیهء 1). رجوع به ایران باستان ج 3 ص 2260 و ایران در زمان ساسانیان کریستن سن، ترجمهء رشید یاسمی ص148 شود.